Die Übersetzung in diese Sprache ist derzeit leider noch nicht verfügbar.

Od Multikulti do COSMO

Redaktorzy prowadzący audycje COSMO Radio po polsku. Od lewej: Tomasz Kycia, Adam Gusowski, Maciej Wiśniewski, Monika Sędzierska. RBB Berlin, 2019.
Redaktorzy prowadzący audycje COSMO Radio po polsku. Od lewej: Tomasz Kycia, Adam Gusowski, Maciej Wiśniewski, Monika Sędzierska. RBB Berlin, 2019.

„Poniedziałek, 19 września 1994 roku. Minęła 19.20. Po dwuipółletniej ciszy w berlińskim eterze mam przyjemność powitać polskojęzycznych słuchaczy na fali 106,8 MHz i w sieci kablowej" – tymi słowami Witold Kamiński otwiera pierwszą audycję po polsku na falach nowo powstałej rozgłośni SFB 4 Multi Kulti w Berlinie. To historyczny moment dla migrantów w Niemczech. "Po raz pierwszy publiczna rozgłośnia przejmuje odpowiedzialność za wielojęzyczny program, emitowany codziennie w eterze i sieci kablowej" – wyjaśnia głos w radiu. Moment historyczny również dla Polaków w Berlinie, którzy po raz pierwszy słuchają audycji po polsku w mediach publicznych. Powstanie wielokulturowego radia poprzedzają kilkuletnie starania środowisk alternatywnych Berlina Zachodniego.

Kiedy w latach 80. XX w. prawie milion osób przyjeżdża z Polski do Niemiec, powstaje nowa i niespodziewana grupa emigrantów. RFN nie jest na nią przygotowana, brakuje informacji w języku polskim. Polakom pomaga m.in. Polska Rada Społeczna w Berlinie. Dzięki staraniom organizacji pojawia się możliwość stworzenia audycji dla Polaków w prywatnej rozgłośni Radio 100 w Berlinie. Kolegialne kierownictwo alternatywnego radia, nadającego popularne audycje m.in. dla NRD-owskiej opozycji, feministek i środowisk LGBT, decyduje się na emitowanie programów w językach migrantów: polskim, greckim, kurdyjskim, tureckim i arabskim.

Audycja Radio 100 po polsku startuje 3 września 1989 r. „Pomysł był taki, żeby robić radio dla osób mających trudności z odnalezieniem się w Berlinie. Miało to być radio tworzone nie przez dziennikarzy, lecz amatorów, którzy są w dokładnie takiej samej sytuacji jak słuchacze" – wspomina Witold Kamiński z Polskiej Rady Społecznej. Godzinna audycja po polsku nadawana jest raz w tygodniu i ma przede wszystkim charakter poradnikowy. Redakcję tworzą młodzi i zaangażowani emigranci z Polski, związani m.in. z Polską Radą Społeczną oraz założonym kilka lat później Klubem Polskich Nieudaczników. Projekt trwa dwa lata. W tym czasie przez redakcję przewija się ok. 100 osób.

W 1991 r. Radio 100 ogłasza upadłość. Przetarg na częstotliwość 103,4 MHz wygrywa francuski koncern radiowy NRJ. Przez kilkanaście miesięcy audycje w językach obcych emituje jeszcze komercyjna stacja Radio Viva Berlin/ Energy Berlin, ale po wygaśnięciu umowy program dla obcokrajowców znika z anteny.

Istnienie Radia 100 dowodzi, że mniejszości mogą tworzyć produkt medialny, który dociera do odbiorców i ma mierzalną słuchalność. Daje to impuls do działania aktywistom pochodzącym z Polski, Turcji, krajów arabskich, Wietnamu i Grecji, którzy wspólnie zakładają stowarzyszenie "Intermedia e. V." i rozpoczynają starania o stałe miejsce na antenie niemieckich rozgłośni publicznych.

Na początku lat 90. XX w. w Niemczech rośnie liczba uchodźców starających się o azyl, a wraz z nią nasilają się nastroje ksenofobiczne. W latach 1991-93 płoną domy dla azylantów w Hoyerswerdzie, Rostocku i Solingen. Atmosfera nie sprzyja migrantom, których liczbę określa się na ponad 10 mln w całych Niemczech. W wyniku wieloletnich negocjacji udaje się przekonać berlińskich polityków, że miasto potrzebuje radia adresowanego do cudzoziemców. W ustawie dotyczącej mediów (Landesmediengesetz) pojawia się paragraf nakładający na rozgłośnię Sender Freies Berlin (SFB) obowiązek nadawania audycji w językach mniejszości narodowych. Powstanie pierwszej tego typu instytucji w mediach publicznych, uświadamia migrantom, że mają prawo do istnienia w niemieckiej sferze publicznej, posługując się językami ojczystymi i powinni oczekiwać poszanowania dla swojej odmienności kulturowej.

Mediathek
  • Witold Kamiński

    Witold Kamiński, założyciel Polskiej Rady Społecznej oraz jeden z inicjatorów powstania Radia 100 po polsku i Radia Multikulti. Berlin, 2017 r.
  • Pokój redakcyjny Radia 100 po polsku, Berlin, 1990 r.

    Pokój redakcyjny Radia 100 po polsku przy Potsdamer Straße w Berlinie-Schönebergu. Od lewej: Bartłomiej Skrobecki, Sylwia Wiśniewska, N.N., Jacek Tyblewski.  Berlin, 1990 r.
  • Logo SFB4 MultiKulti 1994-2001

    Logo SFB4 MultiKulti 1994-2001.
  • Polska redakcja Radia Multikulti podczas przygotowania audycji

    Polska redakcja Radia Multikulti podczas przygotowania audycji. Od przodu: Elżbieta Stasik, Dorota Danielewicz, Krzysztof Visconti, Jacek Tyblewski.
  • Logo Radia Multikulti 2001-2004

    Logo Radia Multikulti 2001-2004.
  • Polska redakcja Radia Multikulti przed budynkiem RBB Haus des Rundfunks

    Polska redakcja Radia Multikulti przed budynkiem RBB Haus des Rundfunks. Od lewej: Piotr Geise, Katarzyna Sobiegraj, Elżbieta Stasik, Dorota Danielewicz, Robert Mika, Krzysztof Visconti, Jacek Tyblews...
  • Logo Radiomultikulti 2004-2008

    Logo Radiomultikulti 2004-2008.
  • Jacek Tyblewski, szef polskiej redakcji Radia Multikulti

    Jacek Tyblewski, szef polskiej redakcji Radia Multikulti. RBB Berlin, 2004 r.
  • Tomasz Kycia i Jacek Tyblewski

    Tomasz Kycia i Jacek Tyblewski w studiu Radia Multikulti. RBB Berlin, 2007 r.
  • Tablica naścienna Radia Multikulti

    Tablica naścienna Radia Multikulti ze słowniczkiem języka polskiego, myślą Stanisława Jerzego Leca oraz przepisem na zupę ogórkową.
  • Krzysztof Visconti

    Krzysztof Visconti w studiu Radia Multikulti. RBB Berlin, 2008 r.
  • Logo Funkhaus Europa Radio po polsku

    Logo Funkhaus Europa Radio po polsku.
  • Monika Sędzierska

    Monika Sędzierska w studiu Funkhaus Europa. RBB Berlin, 2011 r.
  • Reżysernia i studio Funkhaus Europa

    Reżysernia i studio Funkhaus Europa. RBB Berlin, 2012 r.
  • Tomasz Kycia

    Tomasz Kycia w studiu Funkhaus Europa. RBB Berlin, 2012 r.
  • Adam Gusowski

    Adam Gusowski w studiu Funkhaus Europa. RBB Berlin, 2012 r.
  • Polska redakcja Funkhaus Europa, 2014 r.

    Polska redakcja Funkhaus Europa. Od lewej: Piotr Olszówka, Maciej Wiśniewski, Marta Przybylik, Adam Gusowski, Jacek Tyblewski, Monika Sędzierska, Dorota Danielewicz, Marta Kupiec. Berlin, 2014 r.
  • Logo COSMO

    Logo COSMO.
  • Logo COSMO Radio po polsku

    Logo COSMO Radio po polsku.
  • Nowe studia radia COSMO w RBB

    Nowe studia radia COSMO w RBB.
  • Tomasz Kycia i Monika Sędzierska

    Tomasz Kycia i Monika Sędzierska w studiu COSMO w RBB. Berlin, 2017 r.
  • Redakcja COSMO Radio po polsku

    Redakcja COSMO Radio po polsku podczas przygotowywania audycji w pokoju redakcyjnym. Od lewej: Monika Sędzierska, Tomasz Kycia, Monika Stefanek. Berlin, 2017 r.
  • Monika Stefanek podczas montażu dźwięku

    Monika Stefanek podczas montażu dźwięku. W tle Tomasz Kycia. Berlin, 2017 r.
  • Marta Kupiec

    Marta Kupiec podczas nagrania w studiu COSMO. RBB Berlin 2017 r.
  • Monika Sędzierska i Tomasz Kycia

    Monika Sędzierska i Tomasz Kycia podczas nagrywania audycji w studiu COSMO. RBB Berlin, 2017 r.
  • Maciej Wiśniewski

    Maciej Wiśniewski w studiu COSMO. RBB Berlin, 2017.
  • Redakcja magazynu satyrycznego Klubu Polskich Nieudaczników

    Redakcja magazynu satyrycznego Klubu Polskich Nieudaczników w Berlinie – Gaulojzes Golana. Od lewej: Piotr Mordel, Ewa Lewy, Adam Gusowski. RBB Berlin, 2019 r.
  • Marta Przybylik

    Marta Przybylik w pokoju redakcyjnym podczas pracy nad stroną COSMO Radio po polsku. RBB Berlin, 2019 r.
  • Andrzej Kuśpiel

    Andrzej Kuśpiel podczas nagrania audycji "Muzycy mają głos". 2019 r.
  • Grażyna Słomka

    Grażyna Słomka w studiu COSMO podczas nagrania audycji filmowej, RBB Berlin, 2019 r.
  • Andreas Hübsch

    Andreas Hübsch z mikrofonem COSMO. Dortmund, 2019 r.
  • Piotr Olszówka

    Piotr Olszówka podczas nagrywania "Prognozy kultury" w sali koncertowej RBB Großer Sendesaal. Berlin, 2019 r.
  • Dziennikarze COSMO Radio po polsku, 2019 r.

    Dziennikarze COSMO Radio po polsku. Od lewej Marta Przybylik, Maciej Wiśniewski, Adam Gusowski, Monika Sędzierska, Jacek Tyblewski,Tomasz Kycia. RBB Berlin, 2019 r.
  • Redaktorzy prowadzący audycje COSMO Radio po polsku

    Redaktorzy prowadzący audycje COSMO Radio po polsku. Od lewej: Adam Gusowski, Tomasz Kycia, Monika Sędzierska, Maciej Wiśniewski. RBB Berlin, 2019 r.
  • Siedziba rozgłośni RBB w Berlinie

    Siedziba rozgłośni Rundfunk Berlin-Brandenburg w Berlinie. Widok od strony Masurenallee. Berlin, 2018 r.
  • Wejście do zabytkowego budynku RBB Haus des Rundfunks

    Wejście do zabytkowego budynku RBB Haus des Rundfunks, z którego nadawane są audycje COSMO Radio po polsku. Berlin, 2018 r.
  • Atrium w zabytkowym budynku RBB Haus des Rundfunks

    Atrium w zabytkowym budynku RBB Haus des Rundfunks. Berlin, 2018 r.
  • Długopisy z logo rozgłośni

    Od Multikulti przez Funkhaus Europa do Cosmo – długopisy z logo rozgłośni. Berlin, 2019 r.
  • Wideo: "Tak pracuje COSMO Radio po polsku". Berlin, 2019 r. 

    Wideo: "Tak pracuje COSMO Radio po polsku". Berlin, 2019 r.