Sigrid Nikutta – specjalistka od rzeczy niemożliwych

Fot. Sigrid Nikutta. Autor: Stefanie Loos / re:publica 19.
Fot. Sigrid Nikutta. Autor: Stefanie Loos / re:publica 19.

Osiem pierwszych tygodni życia – zaledwie tyle Sigrid Nikutta (ur. 1 kwietnia 1969 r.) spędziła w Polsce, zanim jej rodzice, niemieccy przesiedleńcy z Mazur, przenieśli się z nowo narodzoną córką do miasta Enger we wschodniej Westfalii. Tyle wystarczyło jednak, by Polska pozostała dla rodziny Nikuttów ważnym miejscem, do którego chętnie się wraca nie tylko myślami. „Mam duży sentyment do Polski. Fascynuje mnie ten kraj, ludzie i moje pochodzenie“ – przyznała Sigrid Nikutta w jednym z wywiadów.[1]

Powrócić do kraju urodzenia w dorosłym życiu menadżerka miała okazję wielokrotnie, nie tylko w ramach urlopu, ale także służbowo, gdy w 2009 roku objęła stanowisko w zarządzie produkcji DB Schenker Rail Polska w Zabrzu. Dziś wspomina, jak jej wyjazd do Polski uruchomił lawinę obaw znajomych, wśród których nie brakowało nawet takich, którzy ostrzegali ją, że niemiecka kobieta łatwo może na ulicy stać się ofiarą napaści Polaków. Nikutta nigdy nie miała jednak problemu z otwartością na innych, do czego przyczyniły się z pewnością nie tylko jej wcześniejsze doświadczenia z Polską i Polakami, ale także psychologiczne i pedagogiczne wykształcenie zdobyte podczas studiów na Uniwersytecie Bielefeld. Przez długi czas Sigrid Nikutta nie myślała bowiem o karierze w branży transportowej – chciała zmieniać świat, pracując z młodocianymi przestępcami. Już podczas pierwszej praktyki w więzieniu stało się dla niej jednak jasne, że w walce ze społecznymi problemami nie jest w stanie wiele zdziałać w pojedynkę.

Jeszcze w czasie studiów Nikutta zatrudniła się w średniej wielkości przedsiębiorstwie w Bielefeld. W 1996 roku przeniosła się do oddziału Deutsche Bahn w Saksonii, celowo wybierając pracę we wschodnim kraju związkowym. W Dreźnie piastowała kierownicze stanowiska w zakresie kształcenia. W roku 2001 została kierowniczką ds. personalnych w DB Cargo w Duisburgu. Niedługo później objęła kierownictwo produkcji i została rzeczniczką zarządu transportu towarowego DB w Moguncji. Kolejnym etapem w jej karierze było wspomniane Zabrze. Częste zmiany firm i stanowisk, a także związane z tym przeprowadzki nie są bynajmniej przypadkowe: „Tego typu decyzje ciągną się przez całą moją karierę. Mianowicie nie pytanie: Jaki następny krok będzie najłatwiejszy? Tylko: Co naprawdę pozwoli mi się rozwijać? Jakie zajęcie będzie najbardziej wymagające?“[2] – tłumaczy Sigrid Nikutta.

Przełomem w karierze okazuje się objęcie w 2010 roku kierownictwa Berliner Verkehrsbetriebe (BVG), przedsiębiorstwa odpowiedzialnego za transport miejski w stolicy Niemiec. Sigrid Nikutta konkuruje o to stanowisko ze 130 kandydatami i ostatecznie wygrywa rekrutację. Po raz pierwszy w historii na czele firmy zatrudniającej wówczas 13 tysięcy pracowników i przewożącej rocznie ok. 920 milionów pasażerów, staje kobieta. Wiadomość wywołuje zaskoczenie w branży i odbija się szerokim echem w mediach. Ze stereotypowym traktowaniem kobiet Sigrid Nikutta spotyka się nie po raz pierwszy – w przeszłości zdarzało się nieraz, że była np. omyłkowo traktowana jako asystentka jednego z członków zarządu. Reakcja na fakt objęcia kierownictwa BVG przekroczyła jednak wszelkie granice: „W przekazach medialnych chodziło właściwie wyłącznie o moją płeć. (...) Nikt nie mówił o moich kwalifikacjach. Przypominam sobie jeden z nagłówków, który krzykliwie informował o moim wyborze na to stanowisko: »42-letnia psycholożka z Polski z trojgiem dzieci ma kierować BVG«. Do głosu doszły tu wszystkie stereotypy“ – wspomina menadżerka.[3]

 

[1] C. Philipps, B. Pfeiffer, Sigrid Nikutta ist fasziniert von Land und Leuten. W: moz.de 05.03.2011, dostęp online: 01.07.2021 (https://www.moz.de/sigrid-nikutta-ist-fasziniert-von-land-und-leuten-49…)

[2] D. Erk, Ich bin die Herrin der Güterzüge, W: zeit.de, 02.03.2021, dostęp online: 01.07.2021 (https://www.zeit.de/arbeit/2021-03/sigrid-nikutta-deutsche-bahn-vorstan…)

[3] S. Gronwald, Da wurden wirklich alle Klischees zusammengerührt“, W: stern.de, 25.11.2020, dostęp online: 01.07.2021 (https://www.stern.de/politik/quotenfrauen/sigrid-nikutta---da-wurden-wi…)