Z humorem, dystansem, ogromną precyzją. Wiesław Smętek

Urodził się w Łobżenicy, niewielkim mieście na Pomorzu w 1955 roku. Skończył Liceum plastyczne w Bydgoszczy w klasie grafiki Stanisława Matuszczaka. Następnie studiował malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. W 1981 roku uzyskał dyplom tej uczelni. Dekadę później, już jako twórca z pewnym dorobkiem, otrzymał wizę artystyczną i udał się z rodziną do Cuxhaven celem przygotowania wystawy w Bielefeld.

Po pewnym czasie podjął decyzję o pozostaniu w Niemczech. Pracami polskiego artysty zainteresowały się czołowe niemieckie dzienniki „Der Stern” i „Der „Spiegel” (w 1999 roku nawiązał stałą współpracę z „Die Zeit”). Bardzo szybko znalazł uznanie wśród innych wydawców. Wkrótce – poza już wymienionymi – doszły „Cicero”, „GEO” oraz „Handelsblatt”. Przez 30 lat pobytu w Niemczech wykonał ponad 1000 okładek i ponad 3000 ilustracji dla czasopism. Tylko dla „Die Zeit” w latach 2001–2014 wykonał ponad 600 ilustracji, z tego 230 ukazało się na stronie tytułowej.

Prace Smętka były wielokrotnie dyskutowane, wywoływały nierzadko żywe reakcje. Projektuje z dużym dystansem i humorem. Częstym motywem przez niego wykorzystywanym są wątki historyczne, także z polskiej przeszłości i relacji polsko-niemieckich. Na własny sposób „przerabia” dzieła polskich mistrzów pędzla.

„Bitwa pod Grunwaldem” Jana Matejki w jego wykonaniu, którą przetworzył w 1994 roku na potrzeby tygodnika „Der Stern” w związku z pierwszymi ogólnoniemieckimi wyborami do Bundestagu po zjednoczeniu Niemiec w 1990 roku, zachwyca po latach doborem motywu i jego pomysłową adaptacją (w miejsce matejkowskich postaci powstałego w latach 1875–78 kluczowego obrazu polskiej sztuki w ogóle, Smętek wstawił czołowych konkurentów w walce wyborczej).

Spektrum tematów podejmowanych przez artystę jest bardzo szerokie. Wprawne oko, dar kojarzenia, a przede wszystkim ogromne opanowanie warsztatu oraz szybkość wykonania pozwalają mu z sukcesem je podejmować. Często był konfrontowany z koniecznością przygotowania gotowego projektu w ciągu kilku godzin. „Nie znam nikogo innego – pisał z uznaniem o Smętku wydawca tygodnika „Die Zeit”, Giovanni di Lorenzo, – kto potrafiłby tak szybko wymyślić coś tak imponującego, na prawie każdy temat z zakresu polityki, ekonomii, wiedzy, kultury i społeczeństwa”.

Należy podkreślić, że od lat Wiesław Smętek współpracuje również z polsko-niemieckimi czasopismami, m.in. „Dialog. Magazyn Polsko-Niemiecki”. Ponadto projektuje okładki książek.

Wiesław  Smętek był wielokrotnie nagradzany. Przykładowo w 1996 roku otrzymał Medal Złoty Art Directors Club, Niemcy. Wystawa jego wybranych prac jest obecnie eksponowana w Wieży Matematycznej Uniwersytetu Wrocławskiego (zorganizowano ją w związku z IV Zjazdem Niemcoznawców). Prace te znalazły się też na wystawie wirtualnej.

Nie ma wątpliwości, że Smętek prowokuje, zmusza do zastanowienia, w końcu – ale nie na końcu – także uczy odbiorców swych dzieł…

Krzysztof Ruchniewicz, listopad 2022 r.

Strona internetowa Wiesława Smętka:

https://smetek.de/

Instagram: www.instagram.com/w_smetek/

Najnowsza publikacja (listopad 2023): https://esbn.pl/