Jan Paweł II na stadionie w Gelsenkirchen

Jan Paweł II na stadionie w Gelsenkirchen, 1987 r.
Jan Paweł II na stadionie w Gelsenkirchen, 1987 r.

2 maja 1987 roku papież Jan Paweł II, przyszły święty[1], odprawił mszę świętą na stadionie w Gelsenkirchen, znanym pod nazwą Parkstadion, z udziałem prawie 90 000 wiernych [2]. Msza papieska była częścią programu drugiej z trzech wizyt papieża w Niemczech[3] i choć w czasie od pierwszej podróży apostolskiej w 1980 roku entuzjazm dla zwierzchnika Kościoła katolickiego wyraźnie zmalał, to ta jego druga wizyta okazała się ponownie wyjątkowym wydarzeniem. W końcu przecież, przez niemal dwa stulecia poprzedzające pontyfikat Jana Pawła II trzeba było cierpliwie czekać, aż „niemieckie” terytorium znalazło się ponownie na mapie papieskich podróży[4].

Dla Zagłębia Ruhry, gdzie papież gościł w dniach 2 i 3 maja 1987 roku, odwiedzając także Bottrop, Essen i Mülheim nad Ruhrą, była to jak dotąd jedyna papieska wizyta. Cała podróż apostolska trwała od 30 kwietnia do 4 maja 1987 roku i poza Zagłębiem Ruhry obejmowała miasta takie jak Kolonia, Bonn, Monastyr, Kevelaer, Monachium, Augsburg i Spirę. Msza papieska na stadionie w Gelsenkirchen, obiekcie zaprojektowanym w pierwszej kolejności jako stadion domowy drużyny FC Schalke 04, nie była ostatnim masowym wydarzeniem niezwiązanym ze sportem. Rok później odbył się na nim pierwszy koncert pod nazwą „Stadionrock im Berger Feld”, ale nikt – ani Michael Jackson, ani zespół Rolling Stones, ani nikt inny spośród wielu bohaterów tamtych czasów – nie był w stanie, przynajmniej pod względem ogromu zainteresowania, przebić wizyty papieża. Zdaniem władz miasta była ona „dla Gelsenkirchen wydarzeniem stulecia”[5].

Główny motyw tej wizyty został wyjaśniony w końcowych słowach papieża podczas jego wystąpienia w trakcie mszy świętej na stadionie w Gelsenkirchen. Ojciec Święty zwrócił się do biskupa Zagłębia Ruhry Hengsbacha, dziękując mu za przyjazne traktowanie swoich polskich, licznie zgromadzonych na stadionie rodaków, oraz za ich przyjęcie w diecezji Essen[6]. Hengsbach już od wczesnych lat kapłaństwa angażował się w duszpasterstwo przybyłych z Polski górników i ich rodzin. W tym celu nauczył się także języka polskiego. Z czasem owa bliskość zaowocowała ścisłymi kontaktami diecezji Essen z archidiecezją katowicką, które po śmierci Hengsbacha przypieczętowano podpisaniem umowy o partnerstwie między obiema diecezjami[7]. Ponadto, biskupa Zagłębia Ruhry z papieżem z Polski [8], który krótko przed swoim wyborem na papieża, jeszcze jako kardynał oraz biskup Krakowa złożył mu wizytę w Essen[9], łączyła bardzo przyjazna relacja. Rok po mszy świętej na stadionie w Gelsenkirchen, Jan Paweł II wyniósł wtedy już 77-letniego Hengsbacha do godności kardynalskiej.

 

[1] Kanonizacji Jana Pawła II dokonał w Rzymie papież Franciszek 27.04.2014 r.

[2] Por. pozycja poniżej, s. 15 i nast.

[3] Pierwszą podróż do Niemiec Jan Paweł II odbył w dniach 15-19 listopada 1980 r. i trzecią w dniach 21-23 czerwca 1996 r. Opisywana druga podróż jest jego 34. podróżą apostolską, por. Franz Grave, Ein schöner, unvergesslicher Besuch, [w:] „Ich teile eure Sorge” Papst Johannes Paul II. im Ruhrgebiet, red. Bistum Essen, Essen 1987, s. 119.

[4] Ostatnią z 11 wizyt papieskich na ziemiach „niemieckich” odbył przed Janem Pawłem II papież Pius VI w 1782 r. 

[5] Ein Jahrhundertereignis erlebt, [w:] „Ruhr-Nachrichten”, 4.05.1987 r.

[6] Por. „Ich teile eure Sorge” Papst Johannes Paul II. im Ruhrgebiet, red. Bistum Essen, Essen 1987, s. 129.

[7] Por. Berthold Löffelsend i Rudi Rose, Das Erzbistum Kattowitz, [w:] „Katholische Kirche. Bistum Essen”, https://www.bistum-essen.de/info/bistum/dioezesanpartnerschaften/kattowitz/ (dostęp: 8.01.2019 r.).

[8] Por. Heinz Dohmen, Der Papst im Revier, sobota, 2 maja 1987 r., 8/87, s. 2, StA Ge.

[9] Por. Peter Neysters, Neun Jahre später – die Zeit blieb nicht stehen, [w:] „Ich teile eure Sorge” Papst Johannes Paul II. im Ruhrgebiet, red. Bistum Essen, Essen 1987, s. 48.

Mediateka
  • „Holy-kopter”

    Potężny podmuch „holy-koptera”, 2 maja 1987 r.
  • Z wizytą na stadionie w Gelsenkirchen

    Papież Jan Paweł II po lądowaniu na stadionie w Gelsenkirchen, w towarzystwie biskupa Zagłębia Ruhry Franza Hengsbacha wpisuje się do Złotej Księgi Miasta Gelsenkirchen, 2 maja 1987 r.
  • Wpis w Złotej Księdze Miasta Gelsenkirchen

    Wpis w Złotej Księdze Miasta Gelsenkirchen, 1987 r.
  • Helikopterem na Parkstadion

    Papież Jan Paweł II w towarzystwie biskupa Zagłębia Ruhry Franza Hengsbacha po lądowaniu na stadionie w Gelsenkirchen.
  • Ołtarz mszy świętej na Parkstadion

    Widok na ołtarz, przed którym Jan Paweł II odprawił mszę świętą na stadionie w Gelsenkirchen, 2 maja 1987 r.
  • Jan Pawł II w papamobile na stadionie w Gelsenkirchen

    Przejazd papieża Jana Pawła II papamobile na stadionie w Gelsenkirchen, 2 maja 1987 r.
  • Papamobile na stadionie w Gelsenkirchen

    Przejazd papieża Jana Pawła II papamobile na stadionie w Gelsenkirchen, 2 maja 1987 r.
  • Wierni oczekujący papieża na Burgplatz w Essen

    Wierni oczekujący papieża na Burgplatz w Essen, 2 maja 1987 r.
  • Papież na Parkstadion

    Papież na Parkstadion, 2 maja 1987 r.
  • Papież Jan Paweł II wita zebranych wiernych

    Papież Jan Paweł II wita się z wiernymi zebranymi na stadionie w Gelsenkirchen.
  • Polscy katolicy witają papieża w Bottrop

    Polscy katolicy witają papieża w Bottrop., 1987 r.
  • Polscy wierni na stadionie

    Polscy wierni na Parkstadion, 2 maja 1987 r.
  • Modlitwa Różańcowa

    Modlitwa Różańcowa, 2 maja 1987 r.
  • Wierni podczas mszy świętej

    Wierni podczas mszy świętej celebrowanej przez papieża Jana Pawła II na stadionie w Gelsenkirchen, 2 maja 1987 r.
  • Wierni podczas mszy świętej

    Wierni podczas mszy świętej celebrowanej przez papieża Jana Pawła II na stadionie w Gelsenkirchen, 2 maja 1987 r.
  • „Wydarzenie stulecia w Gelsenkirchen”

    W pewnym sensie wizyta papieża na stadionie w Gelsenkirchen była „dla Gelsenkirchen wydarzeniem stulecia”.
  • Franz Hengsbach przyjmuje dyplom członkowski dla papieża Jana Pawła II

    Franz Hengsbach przyjmuje dyplom członkowski dla papieża Jana Pawła II
  • Dyplom Członka Honorowego klubu FC Schalke 04 dla Jana Pawła II

    Dyplom Członka Honorowego klubu FC Schalke 04 dla Jana Pawła II, 1987 r.
  • „Extrablatt” – wydanie specjalne czterech gazet lokalnych (WAZ, NRZ, WR i WP) z 3 maja 1987 r.

    „Extrablatt” – wydanie specjalne czterech gazet lokalnych (WAZ, NRZ, WR i WP) z 3 maja 1987 r.
  • Film amatorski z wizyty papieża na stadionie w Gelsenkirchen 2 maja 1987 r., bez dźwięku.

    Film amatorski z wizyty papieża na stadionie w Gelsenkirchen 2 maja 1987 r., bez dźwięku.
  • Film amatorski z wizyty papieża na stadionie w Gelsenkirchen 2 maja 1987 r., bez dźwięku.

    Film amatorski z wizyty papieża na stadionie w Gelsenkirchen 2 maja 1987 r., bez dźwięku.