Paderewski w Breslau

Ignacy Jan Paderewski
Edward Burne-Jones, Portrait des Ignacy Jan Paderewski, 1892, Bleistift auf Papier

Paderewski w Breslau

 

Muzyka jedna jest istotnie żywą sztuką. Pierwiastki jej, wibracje, drgania, to pierwiastki życia. Cicha, a dosłyszalna, potężna, a niepoznana jest ona wszędzie, gdzie jest życie.

Ignacy Jan Paderewski – fragment przemówienia wygłoszonego podczas uroczystości chopinowskich we Lwowie w dniu 23 października 1910 r.

 

Ignacy J. Paderewski (1860 – 1941) to „Polak miary niepospolitej”[1] – światowej sławy pianista, kompozytor, mąż stanu i społecznik. Postać ze wszech miar wyjątkowa, choć nieco zapomniana.[2]

„Księciem pianistów nazwał Paderewskiego któryś z paryskich recenzentów muzycznych. Żaden z książąt, nawet udzielnych, nie zaznawał atoli takiej światowej popularności, jaką z dnia na dzień w swojej wielkiej epoce cieszył się twórca „Manru”.”[3]

Niedawno w programie telewizyjnym muzyk i kompozytor Krzesimir Dębski przywołał socjologiczny fenomen Paderewskiego w Stanach Zjednoczonych na początku XX w. i przyrównał artystę do  dzisiejszych gwiazd muzyki pop takich  jak Michael  Jackson ![4]

W 1890 r., po pierwszych występach w Wiedniu , Ignacy J. Paderewski osiągnął sukces w Paryżu wywołując zachwyt interpretacją Chopina .Wojciech Kossak w liście do żony tak wspominał jeden z paryskich recitali artysty: „Był dziś koncert na św. Kazimierza, poszedłem więc. Paderewski grał jak anioł, cały high life polski był […]”[5]. Porównanie to świetnie oddaje magnetyzm pianisty, który kształtując muzykę równocześnie stawał się osobą przemienioną przez nią w „anioła”. Ów „anioł” nadawał dźwiękom metafizyczny wymiar i przenosił słuchaczy do niewidzialnego, ponadzmysłowego świata; ”(…) ulegało się ekstatycznemu wrażeniu pozamaterialnego obcowania ze SZTUKĄ, komunii z zaświatem piękna”.[6]  A przy tym w grze Paderewskiego była  kwintesencja polskości i to nie tylko zewnętrznej, polegającej na tanecznym zacięciu polonezowych czy mazurowych rytmów, ale tej prawdziwej wynikającej z najgłębszego przeżycia i odczucia Narodu. Bowiem mimo, że  większą część życia artysta spędził poza krajem zawsze czuł się Polakiem, co wielokrotnie podkreślał i z czego był bardzo dumny.

[1] W 2001 r. – Roku Paderewskiego – wystawę opatrzoną takim tytułem zorganizowało Muzeum Ignacego J. Paderewskiego i Wychodźstwa Polskiego – Oddział Muzeum Narodowego w Warszawie. Ekspozycji towarzyszył informator pt. „Polak miary niepospolitej. Ignacemu Janowi Paderewskiemu w 140.rocznicę urodzin”.

[2] We Wrocławiu w 2001 r. sylwetkę Paderewskiego przypomniała Fundacja Odbudowy Demokracji im. Ignacego Paderewskiego organizując we wrocławskim ratuszu wystawę poświęconą postaci Maestra.

Por. C. Kaszewski, Fortepian i polityka, „Słowo Polskie” z 2-3.05. 2001, s.14

[3 A. Grzymała-Siedlecki, Ignacego Fundator Pomnika Grunwaldzkiego [relacja o życiu artystycznym i domowym Jana Paderewskiego], [w]: Ignacy Jan Paderewski – artysta, społecznik, polityk – w opiniach jemu współczesnych. Antologia tekstów historycznych i literackich dla uczczenia 150. rocznicy urodzin wielkiego Polaka, wybór i opr. M.M. Drozdowski, X. Pilch- Nowakowska, Warszawa 2012, t.2 , s. 381

[4] „Magazyn kulturalny - drugie śniadanie mistrzów” wyemitowany przez stację TVN24 w dn. 11.05. 2013 r.

[5] W. Kossak, Listy do żony i przyjaciół ( 1883 – 1942),wybór i opr. K. Olszański, Kraków, Wrocław 1985, t.I , s. 176

[6] J. Waldorff, Wygrał Polskę na fortepianie, [w]: Ignacy Jan Paderewski – artysta, społecznik, polityk- w opiniach jemu współczesnych. Antologia tekstów historycznych i literackich dla uczczenia 150. rocznicy urodzin wielkiego Polaka, wybór i opr. M. M. Drozdowski, X. Pilch-Nowakowska, Warszawa 2012, t.1,s.294

 

Mediateka
  • Porträt von Alma-Tadema

    Lawrence Alma- Tadema, Porträt des Ignacy Jan Paderewski, Öl auf Leinwand, 1891
  • Album de Mai

    Titelseite von: Album de Mai. Scenes romantiques pour piano
  • Variations et Fugue

    Titelseite von: Variations et Fugue sur un thème original pour piano
  • Konzert in Breslau am 6.2.1891

    Das Programm zum Konzert von Ignacy Jan Paderewski in Breslau am 6. Februar 1891 in der Neuen Börse.
  • Porträt von Włodzimierz Błocki

    Włodzimierz Błocki, Porträt von Ignacy Jan Paderewski, Pastell, Aquarelle, Guasch auf Karton, 1912
  • Paderewski ca. 1900

    Ignacy Jan Paderewski, Foto, New York, ca. 1900
  • Porträt von Unbekannt

    Portrait von Ignacy Jan Paderewski (Verfasser unbekannt), Öl auf Leinwand, ca. 1915
  • Neue Börse heute

    Ein zeitgenössisches Foto der ehemaligen Breslauer Neuen Börse in heutigem Wrocław, 2016
  • Stern in Hollywood

    Paderewskis Stern am Hollywood Walk of Fame.