Kuźnia Bochumska
Tym sposobem powstał np. w 1894 roku „Związek Polaków w Niemczech ZPwN“ i w 1902 „Zjednoczenie Zawodowe Polskie ZZP“. W 1904 został założony „Związek Wzajemnej Pomocy Polskich Towarzystw Katolickich dla Westfalii, Nadrenii i Prowincji Sąsiedzkich z Siedzibą w Bochum”. W celu zaspokojenia potrzeb lokacji wszystkich instytucji na początku XX wieku przy Klosterstraße dokupiono siedem domów (numer domów od 2 do 14). W domach znajowały się:
- nr 2 Bank Robotników
- nr 4 Zjednoczenie Zawodowe Polskie ZZP
- nr 6 Kasa depozytowa Bank Handlowy eGmbH
- Komitet Wykonawczy
- Związek Polaków w Niemczech
- Narodowa Partia Robotnicza
- Centrala bibliotek ludowych
- Sekretariat Towarzystw Szkolnych
- nr 8 Wiarus Polski
- nr 10 Biuro społeczne frakcji Reichstagu
- nr 12 Odział górnictwa Zjednoczenia Zawodowego Polskiego ZZP
- nr 14 wynajęte osobom prywatnym
Podczas gdy niemiecka społeczność w Bochum określała ulicę Klosterstraße prostą nazwą „Polnischer Querschlag“ (Polski szyb) lub „Klein Warschau“ (Mała Warszawa) dla polskich migrantów była to Kuźnia Bochumska, czyli “kuźnia polskiej kadry” w Bochum. To ona była symbolem polskiego życia w Zagłębiu Ruhry i w Niemczech. W jej otoczeniu zostały “wykute” i wykształtowały się elity polskiej emigracji i aktywiści życia polonijnego jak np. Jan Kaczmarek, jeden z najsławniejszych Polaków w Niemczech.
Po zbrojnej agresji Niemiec na Polskę w 1939 roku siedziby polskich organizacji przy Klosterstrasse zostały splądrowane i zostały zajęte przez Niemców. Pracownicy organizacji byli masowo prześladowani przez reżim narodowych Socjalistów. Po zakończeniu wojny „Związek Polaków w Niemczech“ w Domu Polskim przy Klosterstrasse nr 6 (obecnie Am Kortländer 6) wznowił swoją działalność. Dziś o ówczesnym centrum polskiego życia w Niemczech przypomina jedynie napis na fasadzie bocznej domu numer 2 przy Klosterstrasse „Bank Robotników e.G.m.b.H.“.
Adam Gusowski / Sabine Krämer, grudzień 2013 r.
