Teatr Polski w Kilonii

Teatr Polski w Kilonii, sierpień 2018 r.
Teatr Polski w Kilonii, sierpień 2018 r.

Galia urodził się w 1949 roku we Wrocławiu, studiował na Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schilleraw Łodzi, którą ukończył w 1971 roku. W latach 1971-1976 oraz 1977-1982 był aktorem Teatru Współczesnego im. Edmunda Wiercińskiegowe Wrocławiu, kierował prywatnym teatrem we wrocławskim ratuszu oraz pracował jako docent w tamtejszej szkole aktorskiej. W sezonie 1976/1977 był zaangażowany w Teatrze im. Jana Kochanowskiegow Opolu.[2] Poza tym występował w produkcjach filmowych i telewizyjnych.[3] Kiedy po wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego w 1981 roku odmówił podpisania bardzo obszernej deklaracji lojalności wobec nowej władzy, został już następnego dnia zawieszony w czynnościach wykładowcy. To właśnie wtedy postanowił wyjechać z kraju i pod pozorem udziału w Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym w Mannheim i Esslingen uciekł do Niemiec. Jedyny przyjaciel, którego tutaj znał, mieszkał w Kilonii. Podczas jednego z warsztatów w kilońskim teatrze grupa polskich aktorów zakłada stowarzyszenie o nazwie Initiative Polnisches Theater in Deutschland e.V.(Teatr Polski w Niemczech t. z.) i 21 kwietnia 1983 roku wystawia z udziałem siedemnastu aktorów, w języku polskim, w kilońskim teatrze Ball Pompös, obecnie Max Nachttheater, farsę Stanisława Mrożka pod tytułem „Indyk“. Jest to moment narodzin Teatru Polskiego w Kilonii. Jednak już po trzech przedstawieniach okazało się, iż aby w przyszłości zapewnić zainteresowanie polskim repertuarem, Kilonia ma zbyt małą polskojęzyczną publiczność. Kiedy więc zespół aktorów rozjechał się w różne strony, Galia przejął funkcję kierownika teatru, którą pełni do dziś. Od tej pory spektakle w teatrze wystawiane są w języku niemieckim. Galia przez długi czas, jak sam mówi, uczył się tekstów na pamięć, nic z nich nie rozumiejąc. 

Po trzech latach gry na różnych scenach, teatr znalazł swoją stałą siedzibę. Do dziś mieści się ona na parterze wielorodzinnej kamiennicy z lat 20. XX w. przy ulicy Düppelstraße 61a, w kilońskiej dzielnicy Düsternbrook, tylko dwanaście minut autobusem od Dworca Głównego. Kameralny Teatr Polski w Kilonii cieszy się entuzjastycznie oddaną publicznością, której przez 36 lat od swego powstania zaprezentował 87 inscenizacji. Przyciągają one 2,5 tysiąca widzów rocznie. W 1991 roku Tadeusz Galia został wyróżniony nagrodą im. Fryderyka Hebbla za „pośredniczenie między Wschodem i Zachodem“. Nagroda przyznawana jest przez jedną z kilońskich fundacji, honorującą w ten sposób „ponadprzeciętne osiągnięcia“ mieszkających w Północnych Niemczech artystów. W 1994 roku otrzymał Nagrodę Kultury Miasta Kilonii.

Przez wszystkie te lata w teatrze pracowało wielu reżyserów, ponad siedemdziesięciu aktorów, piętnastu scenografów i szesnastu kostiumologów, wielu muzyków, techników, fotografów i asystentów reżysera. Wsparcie finansowe w wysokości 60 000 euro zapewniają w połowie kraj związkowy Szlezwik-Holsztyn i Miasto Kilonia (dane z 2003 r.). Wpływy teatru są przeznaczane na pokrycie kosztów bieżącej działalności, podczas gdy aktorzy, personel techniczny i inny pomocnicy pracują nieodpłatnie, niejako na zasadach wolontariatu. Pewien zakres zadań realizowano dzięki wsparciu Urzędu Pracy oraz Kieler Beschäftigungs- und Ausbildungsgesellschaft(Kilońskie Stowarzyszenie ds. Zatrudnienia i Edukacji). Wiele inscenizacji udało się wystawić tylko dzięki udziałowi kluczowej grupy aktorów skupionych wokół kierownika Galii oraz aktorek Jutty Ziemke i Meike Neumann. Obie angażują się w działalność teatru od początków jego istnienia, miały zdecydowany wpływ na jego repertuar i jego dzisiejszy kształt. Ziemke zagrała dotąd w 31 spektaklach. Neumann, jako pierwsza niemiecka aktorka, działa w teatrze od 1983 roku i odtąd jest odpowiedzialna głównie za dobór utworów, dramaturgię przedstawień, wizaż i kostiumy.[4] Od czasu, gdy ciężko zachorowała, zastępują ją adeptki szkoły aktorskiej w Kilonii. Występy gościnne zaliczyli tu między innymi: Astrit Geci pochodzący z Kosowa, Linda Stach z Duisburga, Antje Schlaich, która w 2016 roku ukończyła szkołę aktorską w Kilonii, kiloński aktor Martin Friederichs, niezwiązana etatem z żadną sceną Christina Dobirr oraz - last but not least - absolwentka Hochschule für Musik und Theater (Wyższa Szkoła Muzyczna i Teatralna) w Hanowerze Elena Schmidt-Arras i pochodząca z Odessy Oleksandra Zapolska. Zdarza się, że gdy któregoś z członków zespołu ubędzie, ubywa także środków finansowych przyznawanych przez kraj związkowy i miasto, co z kolei powoduje, że teatr popada w coraz większe trudności finansowe.

 

[2] Encyklopedia teatru polskiego. Dostęp w Internecie, http://encyklopediateatru.pl/osoby/10358/tadeusz-galia

[3] Internetowa baza filmu polskiego, Dostęp w Internecie, http://www.filmpolski.pl/fp/index.php?osoba=111508

[4] Christoph Munk, Ob ich mich richtig freue, [w:] Kieler Nachrichten z dnia 7.5.2003 r., przedruk w programie spektaklu „Gimpel der Narr“, Polnisches Theater Kiel; Ricarda Richter, Wie ein besoffenes Baby im Nebel. Im Polnischen Theater wird Deutsch gesprochen – und aus Leidenschaft gespielt, [w:] Der Albrecht. Hochschulzeitung an der Christian-Albrechts-Universität zu Kiel, 2016, przedruk na stronie Polnisches Theater Kiel, dostęp w Internecie, https://www.polnisches-theater-kiel.de/presse_2.html

 

Mediateka
  • Teatr Polski w Kilonii

    Teatr Polski w Kilonii mieści się przy Düppelstraße 61a, w kilońskiej dzielnicy Düsternbrook, sierpień 2018 r.
  • Tadeusz Galia

    Kierownik artystyczny Teatru Polskiego w Kilonii, sierpień 2018 r.
  • Tadeusz Galia w roli głównej sztuki „Gimpel Głupek“

    Tadeusz Galia w roli głównej sztuki „Gimpel Głupek“ Isaaca Bashevisa Singera, Teatr Polski w Kilonii, sierpień 2018 r.
  • Tadeusz Galia w roli głównej sztuki „Gimpel Głupek“

    Tadeusz Galia w roli głównej sztuki „Gimpel Głupek“ Isaaca Bashevisa Singera, Teatr Polski w Kilonii, sierpień 2018 r.
  • Tadeusz Galia w roli głównej sztuki „Gimpel Głupek“

    Tadeusz Galia w roli głównej sztuki „Gimpel Głupek“ Isaaca Bashevisa Singera, Teatr Polski w Kilonii, sierpień 2018 r.
  • Tadeusz Galia w roli głównej sztuki „Gimpel Głupek“

    Tadeusz Galia w roli głównej sztuki „Gimpel Głupek“ Isaaca Bashevisa Singera, Teatr Polski w Kilonii, sierpień 2018 r.