Kraszewska, Otolia

Kraszewska, Otolia (Otolia Gräfin Kraszewska, Otolia von Kraszewska), polska malarka i ilustratorka, członkini „szkoły monachijskiej“. Od 1890 roku do śmierci mieszkała i tworzyła w Monachium. Uczennica Władysława Czachórskiego, współpracownica monachijskiego czasopisma Jugend. *27.01.1859 Żytomierz (na Wołyniu, obecnie Ukraina), †1945 Monachium. Od końca lat 70. XIX w. studiowała na Akademii Sztuk Pięknych w St. Petersburgu u Iwana Konstantinowicza Ajwazowskiego (1817-1900), rosyjskiego malarza marynisty ormiańskiego pochodzenia. W 1890 roku, poprzez znajomość z pochodzącym z Odessy i działającym w monachijskim kręgu polskich artystów malarzem Franzem Roubaudem (1856-1928), udała się do Monachium, gdzie najwidoczniej pobierała prywatne lekcje u polskiego malarza Władysława Czachórskiego (1850-1911, członek „szkoły monachijskiej“). Tam też, udzielając się zarówno artystycznie, jak i społecznie, szybko odnalazła swoje miejsce w polskiej kolonii artystycznej. Od 1892 roku wystawiała obrazy i malowane wachlarze na międzynarodowych wystawach sztuki w monachijskim Pałacu Kryształowym (Glaspalast), brała także udział w wystawach Monachijskiego Towarzystwa Sztuk Pięknych (Münchner Kunstverein). W latach 1896-1916 monachijskie czasopismo Jugend opublikowało jej 21 ilustracji, w tym reprodukcje rysunków, ilustracji i winiet. – Kraszewska nauczyła się od Ajwazowskiego malarstwa realistycznego, które poprzez zastosowanie wyrafinowanej gry światła i cienia budzi wrażenie materialności i głębi przestrzeni. Z kolei od Czachórskiego przejęła motyw ukazywanej w naturalistyczny sposób kobiety - wytwornie ubranej, często siedzącej na tle szczegółowo przedstawionego wnętrza, udowadniając, że - podobnie jak on - potrafiła w mistrzowski sposób oddać tkaniny, kwiaty i biżuterię. Szarmanckie sceny przeważały również na ich ilustracjach dla czasopisma Jugend („Scherzo“, rocznik III, nr 6, 1898). Poza tym tworzyła także sceny alegoryczne i groteskowe („Reise ins Wunderland und zurück“ [Podróż do krainy cudów i z powrotem], rocznik I, nr 24, 1896). Jej praca przedstawiająca alegoryczną postać kobiety, która trafiła na stronę tytułową (rocznik V, nr 2, 1900), należy do najlepszych, najbardziej dekoracyjnych przedstawień figuratywnych powstałych w okresie Jugendstilu, czyli niemieckiej secesji. Publikowała także w polskich czasopismach takich jak na przykład Tygodnik Ilustrowany czy Świat. Ponadto tworzyła kompozycje kwiatowe, malowała portrety, projektowała ekslibrisy, okładki książek, tapety i parawany. Jak dotąd nic nie wiadomo, by jej prace znajdowały się w muzeach.

 

Wystawy zbiorowe: Od 1892: Monachium, Glaspalast / 1895, 1897 Berlin, Wielka Wystawa Sztuki (obrazy kwiatowe) / Warszawa, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych / Kraków, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie.

Literatura: Münchner Maler im 19. Jahrhundert, Tom II, Monachium 1982, s. 381; Jednodniówka – Eintagszeitung, reedycja pod red. Zbigniewa Fałtynowicza i Elizy Ptaszyńskiej, Muzeum Okręgowe w Suwałkach, Suwałki 2008, jednocześnie katalog wystawy „Signatur - anders geschrieben. Anwesenheit polnischer Künstler im Lichte von Archivalien“, Polnisches Kulturzentrum (Centrum Kultury Polskiej), München 2008, s. XIX; Marta Koscielniak, Migration und Emanzipation um 1900. Olga von Boznańskas und Otolia Gräfin Kraszewskas künstlerische Positionen am Kreuzungspunkt München, rozprawa doktorska, Uniwersytet w Monachium 2016 (aktualnie przygotowywana do druku).

 

Źródła online:

6 prac artystki na portalu artyzm.com. Dostęp w Internecie: http://artyzm.com/artysta.php?id=957

Halina Stępień, Die polnische Künstlerenklave in München (1828-1914), [w:] zeitenblicke 5, 2006, Nr 2, s. 6 i nast. Dostęp w Internecie: http://www.zeitenblicke.de/2006/2/Stepien/dippArticle.pdf

Teksty w czasopiśmie Jugend, dostępne na stronie: http://www.jugend-wochenschrift.de

Liczne prace artystki wystawione na międzynarodowych aukcjach na portalu artnet. Dostęp w Internecie: http://www.artnet.de/k%C3%BCnstler/otolia-kraszewska/

1 praca artystki na portalu Domu Aukcyjnego DESA w Warszawie. Dostęp w Internecie: https://desa.pl/pl/authors/2018/otolia-kraszewska

Biografia artystki na portalu Domu Aukcyjnego Agra Art w Warszawei. Dostęp w Internecie: http://www.agraart.pl/nowe/artists/kraszewska-otolia-polska-agra-art-aukcje-obrazy-antyki.html

 

Axel Feuß, kwiecień 2018 r.