Kasimir Zgorecki (1904-1980) – Z Recklinghausen do panteonu francuskiej fotografii

Kasimir Zgorecki, Autoportrait (Autoportret), fotografia czarno-biała, lata 20. XX w.
Kasimir Zgorecki, Autoportrait (Autoportret), fotografia czarno-biała, lata 20. XX w., ze zbiorów rodziny fotografa, opublikowana w katalogu wystawy Muzeum Louvre-Lens z 2019

Zgoreccy w Recklinghausen-Hochlarmark
 

W 1870 roku Recklinghausen zostało połączone z rozbudowującą się siecią kolejową, co znacznie ułatwiło podróżowanie ze wschodnich prowincji[9]. Doprowadziło to do niemal podwojenia liczby mieszkańców miasta w 1885 roku, która sięgnęła 75 000 osób. W 1905 roku było ich już o 300 000 więcej[10]. Przyjmuje się, że pierwsi Polacy określani mianem „Ruhrpolen” (Polacy z Zagłębia Ruhry) przybyli do Recklinghausen dopiero po zastoju gospodarczym w latach 1880-1890, ponieważ drążenie wyrobisk górniczych przed tym okresem nie wymagało zatrudnienia zbyt wielu rąk do pracy, dlatego jeszcze wtedy rekrutowano wyłącznie mężczyzn z pobliskich miejscowości[11].

Z aktu urodzenia Kasimira Zgoreckiego wynika, że urodził się on 1 czerwca 1904 roku w Hochlarmark (patrz zdj. nr 2), jednej z dzielnic Recklinghausen. Ponadto akt zawiera informacje o rodzicach oraz wpis informujący o katolickim wyznaniu dziecka. Dokument znajduje się obecnie w Archiwum Miasta Recklinghausen. W tym czasie obraz dzielnicy, w której Zgoreccy po narodzinach Kasimira mieszkali jeszcze trzy lata, ulegał nieustannym przemianom – wraz z przypływem migrantów była ona rozbudowywana tak, by coraz liczniejszej rzeszy górników wraz z rodzinami móc zapewnić zakwaterowanie w bezpośrednim sąsiedztwie miejsc pracy. W 1901 roku rozpoczęto budowę osiedla domów górniczych pod nazwą „Dreieckssiedlung” (trójkątne osiedle), zakończoną w 1907 roku. Osiedle powstało z uwagi na dużą liczbę górników zatrudnionych w kopalni Clerget II (później przemianowanej na Recklinghausen II)[12], a jego nazwa nawiązuje do geometrycznego układu ulic. Na przełomie wieku oferowano tam tanie kwatery, przy których można było również trzymać zwierzęta gospodarskie[13]. Osiedle Dreieckssiedlung zostało wybudowane prze spółkę Harper AG. Obejmowało ono w sumie 130 budynków i 400 mieszkań oraz uchodziło za wizytówkę nowoczesnego życia imigrantów[14]. Jednak życie Ruhrpolen w tej osadzie oznaczało także, że jej mieszkańcy pozostawali głównie we własnym towarzystwie i żyli odseparowani od miejscowej ludności.

 

[9] M. Kordes, Wohnen, Leben und Arbeiten..., s. 285.

[10] M. Kordes, Wohnen, Leben und Arbeiten..., s. 286.

[11] W. Burghardt, Die polnischen Arbeiter sind… fleißig und haben einen ausgeprägten Erwerbssinn...Zur Geschichte polnischer Bergarbeiter in Recklinghausen 1884-1924, [w:] Klaus Bresser, Christoph Thüer, Recklinghausen im Industriezeitalter, Recklinghausen 2000, s. 403 i nast.

[12] Por. W. Burghardt, Die polnischen Arbeiter sind…, s. 405.

[13] W. Burghardt, Die polnischen Arbeiter sind…, s. 405.

[14] M. Kordes, Wohnen, Leben und Arbeiten..., s. 286.

Mediateka
  • Zdj. nr 1: Autoportret, lata 20. XX w.

    Kasimir Zgorecki, Autoportret, fotografia, lata 20. XX w.
  • Zdj. nr 2: Akt urodzenia, 1904

    Akt urodzenia Kasimira Zgoreckiego, metryka, 1904
  • Zdj. nr 3: Karta meldunkowa, 1907

    Karta meldunkowa rodziny Zgoreckich, dokument, 1907
  • Zdj. nr 4: Księga adresowa miasta Herne, 1912

    Adres rodziny Zgoreckich, Księga adresowa, 1912
  • Zdj. nr 5: Księga adresowa miasta Herne, 1914

    Adres rodziny Zgoreckich, Księga adresowa, 1914
  • Zdj. nr 6: Bahnhofstraße w Herne, bez daty

    Centrum Herne, fotografia, fotograf i data nieznane
  • Zdj. nr 7: Barwna pocztówka z Bahnhofstraße w Herne, ok. 1912 r.

    Centrum Herne, pocztówka, fotograf nieznany, ok. 1912 r.
  • Zdj. nr 8: Sokół, data nieznana

    Występ członków „Sokoła”, fotografia, fotograf i data nieznane
  • Zdj. nr 9: Reklama firmy „Kraft”, data nieznana

    Reklama Zakładu Fotograficznego „Kraft”, ogłoszenie, data nieznana
  • Zdj. nr 10: Księga adresowa miasta Herne, 1912

    Adresy w Herne, Księga adresowa, 1912
  • Zdj. nr 11: Parada w Herne, data nieznana

    Parada w polskiej dzielnicy, fotografia, fotograf i data nieznane
  • Zdj. nr 12: Wiec w Herne, 1920

    Protest przeciwko radykalnemu „polactwu”, ogłoszenie prasowe, 1920
  • Zdj. nr 13: Rodzina Zgoreckich we Francji, lata 20. XX w.

    Kasimir Zgorecki wraz z rodziną, fotografia, lata 20. XX w.
  • Zdj. nr 14: Portret kobiety, lata 20. XX w.

    Portret młodej kobiety, fotografia, lata 20. XX w.
  • Zdj. nr 15: Ruch gimnastyczny, lata 30. XX w.

    Zdjęcie drużyny „Sokoła”, fotografia, lata 30. XX w.
  • Zdj. nr 16: Uroczystość rodzinna, lata 30. XX w.

    Zdjęcie z uroczystości rodzinnej, fotografia, lata 30. XX w.
  • Zdj. nr 17: Pochód, lata 30. XX w.

    Święto na ulicach miasta w północnej Francji, fotografia, lata 30. XX w.
  • Zdj. nr 18: Jasełka, lata 30. XX w.

    Zdjęcie z jasełek, fotografia, lata 30. XX w.
  • Zdj. nr 19: Żałobnicy, 1930

    Zdjęcie rodziny pogrążonej w żałobie, fotografia, 1930
  • Zdj. nr 20: Zdjęcie pośmiertne, lata 30. XX w.

    Zdjęcie zmarłego dziecka, fotografia, lata 30. XX w.