Krystyna M. B. Leonowicz-Babiak (1941–2020) i Zenon Babiak (1938–2021) – „Mnie nigdy żaden Polak nie był obojętny…”
Krystynę Leonowicz-Babiak i Zenona Babiaka łączyło nie tylko zamiłowanie do nauki i przeszłość akademicka, ale przede wszystkim praca na rzecz niemieckiej Polonii. Warto wspomnieć o dwóch ważnych książkach, które wyszły spod ich pióra: Z wiarą i nadzieją. Historia i teraźniejszość Polskiej Misji Katolickiej w Dortmundzie oraz Zanim zasypie piasek ślad. Ich los przestrogą i przesłaniem. W pracy pomagał im Tadeusz Sokołowski – aktywny działacz polonijny i prezes Dortmundzkiego Towarzystwa Pomocy Kulturalno-Humanitarnej dla Polaków i Niemców, zamieszkałych na Ukrainie. Udostępnił wartościowe dokumenty oraz ułatwił kontakty z Polonią, namawiając jednocześnie do pracy nad Zanim zasypie piasek ślad.
W 2001 roku uczestniczyli w drugim światowym polonijnym spotkaniu intelektualistów, ludzi kultury i sztuki, który odbył się w Calelli (Hiszpania). Za organizację wspomnianego wydarzenia odpowiadał Instytut Badań nad Kulturą Polonijną w Monachium kierowany przez ks. Czesława Nowaka. Państwo Babiakowie wspólnie założyli Dortmundzkie Stowarzyszenie Krzewienia Tradycji, Kultury i Języka Polskiego. W 2012 roku wyrazili swój sprzeciw wobec planowanego zamknięcia Gabinetu Książki i Prasy Polskiej w Niemczech w Instytucie Śląskim w Opolu, pisząc w oficjalnym liście:
„[…] [P]odczas zbierania materiałów do naszych książek o życiu Polaków w Niemczech, niejednokrotnie mieliśmy okazję stwierdzić, jak często bezpowrotnie giną cenne ślady po naszych Rodakach, gdyż nie zostały one w porę ochronione przed zniszczeniem.” (M. Kalczyńska, Specyfika…, s. 17)
W 2004 roku oboje odznaczeni zostali medalami „Exuli bene de Ecclesia”, które otrzymali w podziękowaniu za pracę na rzecz Polonii. Wspomniane wyróżnienia nadawane są osobom zasłużonym dla Kościoła na Obczyźnie. Ponadto Krystyna Leonowicz-Babiak w 2014 roku otrzymała odznaczenie „Kuferek Pamięci Kresowej” nadane przez Towarzystwo Polonia-Kresy.
Olbrzymia praca, którą wykonało małżeństwo Babiaków, pozwoliło zachować pamięć o odchodzącej i rozpraszającej się Polonii dortmundzkiej. Zaangażowanie społeczne, którym się cechowali, połączone było z dużą skromnością i ofiarnością, a jak podkreśliła Agata Kalinowska-Bouvy:
„[…] prawie zawsze pojawiali się razem. Barbara i Zenon – urocza para, towarzyska kulturalna i radosna. Jestem przekonana, że tak zapisali się w pamięci wszystkich, którzy mieli okazję ich spotkać.” (A. Kalinowska-Bouvy, Wspomnienie..., s. 278)
Kacper Rosner-Leszczyński, lipiec 2023 r.
Bibliografia
„Głos Katolicki. Tygodnik polski za granicą” 28 sierpnia - 4 września 2005, s. 13.
Kalczyńska, Maria, Specyfika europejskich uwarunkowań ochrony dóbr kultury w kontekście Polonii niemieckiej, Biuletyn EBIB, nr 6, 2013 (142).
Kalinowska-Bouvy, Agata, Wspomnienie o Krystynie Barbarze Leonowicz-Babiak. 02.02.1941 - 20.12.2020, „Pamiętnik Literacki. Londyn” t. LXIV, 2022, s. 277–278.
Leonowicz-Babiak, Krystyna/ Babiak, Zenon, Zanim zasypie piasek ślad. Ich los przestrogą i przesłaniem, Dortmund – Lublin 2005. / Leonowicz-Babiak, Krystyna/ Babiak, Zenon, Bevor der Sand die Spur verwischt. Ihr Schicksal – eine Mahnung und eine Botschaft, Dortmund – Lublin 2005.
Leonowicz-Babiak Krystyna/ Babiak Zenon, Z wiarą i nadzieją. Historia i teraźniejszość Polskiej Misji Katolickiej w Dortmundzie, Wrocław 2008.
Pracownicy polskiej książki i prasy w Niemczech. Koncepcja badań biograficznych, red. Maria Kalczyńska, Opole 2003.
Netografia
https://odraniemen.org/aktualnosci/zmarla-barbara-leonowicz-babiak/ [dostęp 29.06.2023 r.]
https://www.zppno.org/lista-czlonkow/krystyna-maria-barbara-leonowicz-babiak/ [dostęp 29.06.2023 r.]
https://galeriapamiatek.pl/postac/barbara-babiak [dostęp 29.06.2023 r.]
https://www.przewodnik-katolicki.pl/Archiwum/2016/Przewodnik-Katolicki-9-2016/Spoleczenstwo/Oczami-corki-Zolnierza-Wykletego [dostęp 29.06.2023 r.]
https://wid.org.pl/w-nas-jest-polska-jubileusz-50-lecia-polskiej-macierzy-szkolnej-w-niemczech-prezentacja-programow-szkolnych/ [dostęp 29.06.2023 r.]
