Strony Pełny tekst

Polska Wyższa Szkoła Techniczna w Esslingen 1945-49

Z chwilą zakończenia II wojny światowej spora część polskich dipisów aktywnie włączała się w różne inicjatywy organizacyjne tego środowiska. Kwitła działalność kulturalna, społeczna, polityczna, rozwijała się również szeroka działalność edukacyjna skierowana do wszystkich, którym wojna przerwała naukę. Jej fenomen polegał przede wszystkim na tym, że pierwsze struktury, w tym odpowiadające za kształcenie, rozpoczęły działalność w kilka dni po kapitulacji Niemiec. Początkowo polscy dipisi próbowali swoich sił na niemieckich uniwersytetach i wyższych uczelniach, ale bariery piętrzone przez administracje były dla wielu nie do pokonania. Wyjściem z trudnej sytuacji było stworzenie polskiej uczelni, która podjęłaby się kształcenia na wyższym poziomie. Papierkiem lakmusowym tych barier była polska szkoła w Esslingen na terenie amerykańskiej strefy okupacyjnej, która z powodzeniem funkcjonowała do 1949 r. Historia tej ważnej inicjatywy przez długie lata była zapomniana a po dzień dzisiejszy żyją jeszcze świadkowie, którzy pamiętają jej rozkwit.

Budynek przy Kanalstrasse 33 w Esslingen

Źródło: B.Budzyń, Z dziejów Polskiej Wyższej Szkoły Technicznej w Esslingen/Niemcy 1945-1949, Nowy Jork - Kraków 1990

Epilog

Absolwenci i studenci PWST rozproszyli się po całym świecie. Bardzo żywo kontynuowali nawiązane relacje także po opuszczeniu amerykańskiej strefy okupacyjnej. Ta więź była na tyle silna, że w 1949 r. powstało Koło Byłych Członków PWST. Jednak kolejne spotkanie absolwentów odbyło się dopiero pod koniec 1978 r. w Plainfield w Connecticut w domu Adama i Johanny Zielińskiej. W kolejnych latach odbywały się one dość regularnie. Drugi zjazd odbył się w 1981 r. w Greensboro w Sedgefield Country Club w domu Bolesława Szostaka. Trzeci odbył się w 1983 r. w stanie Nowy Jork w pensjonacie polsko- amerykańskim Józefa Bękarciaka. Czwarty odbył się w 1985 r. w Kanadzie w motelu Montrose Motor Inn niedaleko Niagara Falls. W 1986 r. powołali do życia Stowarzyszenie Absolwentów PWST (PWST Alumni Association). Piąty zjazd odbył się w Orchard Lake w 1987 r. a szósty odbył się w 1989 r. w Techny Towers w Chicago.

Łukasz Wolak, kwiecień 2018 r.

Archiwalia:

Archiwum Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. W. Sikorskiego w Londynie
Stadtarchiv Ludwigsburg
Pracownia Badań nad Polską Emigracją w Niemczech po 1945 r. w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego

Bibliografia:

Budzyń B., Z dziejów Polskiej Wyższej Szkoły Technicznej w Esslingen/Niemcy 1945-1949, Nowy Jork - Kraków 1990.

Hładkiewicz W., Meandry polityki. Życie polityczne emigracji polskiej w zachodnich strefach okupacyjnych Niemiec 1945-1949. Liderzy-organizacje-poglądy, Zielona Góra 2011, s.298 [biogram: dr. Szczepana Zimmera].

Wolak Ł., Leksykon członków i działaczy Zjednoczenia Polskich Uchodźców w RFN 1951-1993, [biogram: Alfred Ruebenbauer, fragmenty niepublikowane, Oficyna Wydawnicza ATUT].

Wolak Ł., Zapomniana polska szkoła w Esslingen, „Moje Miasto – Czasopismo polonijne dla Ciebie”, nr 02/59, marzec-kwiecień 2017 r., s.5.

Żaryn J.,Taniec na linie, nad przepaścią”. Organizacja Polska na wychodźstwie i jej łączność z Krajem w latach 1945–1955, Warszawa 2011, s.215-311 [Dziennik Stefana Władyki].