Zjednoczenie Polskich Uchodźców

Idea powołania ZPU wiązała się przede wszystkim z zespoleniem i połączeniem pod jednym „dachem” wszystkich przejawów działalności polskich uchodźców. Od pierwszych lat władze organizacji zaczęły koordynować m.in. sprawy oświatowe, zabiegi o odszkodowania wojenne, opieką społeczną. Prowadzono działalność, której strukturę połączono z zarządem głównym - Komisję Oświatową ZPU. Zarządzała ona siecią polskich szkół w RFN, które przejęła od Centralnego Komitetu dla Spraw Szkolnych i Oświatowych. Komisja czuwała przede wszystkim nad narodowym charakterem edukacji, która wiązała się z utrzymaniem więzi pomiędzy językiem i kulturą polską. Jednym z najważniejszych priorytetów tej działaności było utworzenie Polskich Szkół Przedmiotów Ojczystych, w których nauczyciele prowadzili zajęcia dla dzieci polskich uchodźców, m.in. z języka polskiego, historii i geografii. Główny nacisk nauczyciele kładli na narodowe wychowanie, w którym nie mogło zabraknąć obchodów rocznic: 3-go Maja, 11 listopada, Powstania Listopadowego, Powstania Styczniowego oraz Cudu nad Wisłą z 1920 r. Z końcem lat 50-tych system szkolny obejmował jedynie 12% wszystkich polskich dzieci. Na  takim zbliżonym poziomie ZPU prowadziło edukację Polaków do początku lat 70-tych. 

Innym ważnym przejawem zaangażowania w sprawy polskich uchodźców były odszkodowania wojenne, sprawy cywilne i karne - szerzej w tamtym czasie nazywane poradnictwem prawnym. Ruszyły one od pierwszych chwil istnienia nowej organizacji. Dzięki współpracy z polskimi prawnikami władze ZPU wspólnie z Centralnym Komitetem byłych Więźniów Niemieckich Więzień i Obozów Koncentracyjnych rozpoczęły starania przed niemieckimi sądami o odszkodowania za pobyt w obozach koncentracyjnych i obozach pracy. Bardzo często ZPU pełniło rolę pośrednika w tych sprawach, wspierało Polaków tłumaczeniami dokumentów sądowych, analizowało stan prawny, opłacało adwokatów czy wręcz prowadziło korespondencję z sądami niemieckimi w imieniu polskich uchodźców. Od początku istnienia organizacji w te sprawy byli zaangażowani adwokaci m.in. Roman Błeński, Alojzy Mikołajewski oraz Mieczysław Chmielewski z Londynu. To z tym ostatnim współpraca w tym zakresie układała się najowocniej. Ważnym elementem tej działalności była również pomoc obywatelom PRL w sprawach o odszkodowania wojenne, którzy o taką zwrócili się do zarządu głównego ZPU.