Menu toggle
Navigation

Daniel Libeskind – wirtuoz architektury

Daniel Libeskind w dniu otwarcia Militarno-Historycznego Muzeum Bundeswehry w Dreźnie, rok 2011.

Mediathek Sorted

Mediateka
  • 1. Budynek mieszkalny w Covington, USA.  - Budynek mieszkalny w Covington, USA.
  • 2. Muzeum Żydowskie w San Francisco. - Muzeum Żydowskie w San Francisco.
  • 3. Muzeum Żydowskie w San Francisco. - Muzeum Żydowskie w San Francisco.
  • 4. Muzeum Żydowskie w San Francisco.  - Muzeum Żydowskie w San Francisco. 
  • 5. Denver Art Museum, USA. - Denver Art Museum, USA.
  • 6. Denver Art Museum, USA.  - Denver Art Museum, USA. 
  • 7. Denver Art Museum, USA.  - Denver Art Museum, USA. 
  • 8. Duńskie Muzeum Żydowskie w Kopenhadze.  - Duńskie Muzeum Żydowskie w Kopenhadze. 
  • 9. Duńskie Muzeum Żydowskie, w Kopenhadze. - Duńskie Muzeum Żydowskie, w Kopenhadze.
  • 10. Duńskie Muzeum Żydowskie w Kopenhadze. - Duńskie Muzeum Żydowskie w Kopenhadze.
  • 11. Felix-Nussbaum-Haus, Osnabrück. - Felix-Nussbaum-Haus, Osnabrück.
  • 12. Felix-Nussbaum-Haus, Osnabrück. - Felix-Nussbaum-Haus, Osnabrück.
  • 13. Felix-Nussbaum-Haus, Osnabrück. - Felix-Nussbaum-Haus, Osnabrück.
  • 14. Felix-Nussbaum-Haus, Osnabrück. - Felix-Nussbaum-Haus, Osnabrück.
  • 15. Felix-Nussbaum-Haus, Osnabrück. - Felix-Nussbaum-Haus, Osnabrück.
  • 16. Imperial War Museum North, Manchester, Wielka Brytania.  - Imperial War Museum North, Manchester, Wielka Brytania. 
  • 17. Imperial War Museum North, Manchester Wielka Brytania.  - Imperial War Museum North, Manchester Wielka Brytania. 
  • 18. Imperial War Museum North, Manchester Wielka Brytania. - Imperial War Museum North, Manchester Wielka Brytania.
  • 19. Imperial War Museum North, Manchester, Wielka Brytania.  - Imperial War Museum North, Manchester, Wielka Brytania. 
  • 20. Imperial War Museum North, Manchester Wielka Brytania. - Imperial War Museum North, Manchester Wielka Brytania.
  • 21. Imperial War Museum North, Manchester, Wielka Brytania. - Imperial War Museum North, Manchester, Wielka Brytania.
  • 22. Imperial War Museum North, Manchester, Wielka Brytania. - Imperial War Museum North, Manchester, Wielka Brytania.
  • 23. Muzeum Żydowskie w Berlinie. - Muzeum Żydowskie w Berlinie.
  • 24. Muzeum Żydowskie w Berlinie. - Muzeum Żydowskie w Berlinie.
  • 25. Muzeum Żydowskie w Berlinie. - Muzeum Żydowskie w Berlinie.
  • 26. Muzeum Żydowskie w Berlinie.  - Muzeum Żydowskie w Berlinie. 
  • 27. Muzeum Żydowskie w Berlinie. - Muzeum Żydowskie w Berlinie.
  • 28. Muzeum Żydowskie w Berlinie. - Muzeum Żydowskie w Berlinie.
  • 29. Muzeum Żydowskie w Berlinie. - Muzeum Żydowskie w Berlinie.
  • 30. Muzeum Żydowskie w Berlinie. - Muzeum Żydowskie w Berlinie.
  • 31. Muzeum Żydowskie w Berlinie. - Muzeum Żydowskie w Berlinie.
  • 32. Muzeum Żydowskie w Berlinie. - Muzeum Żydowskie w Berlinie.
  • 33. London Metropolitan University. Graduate Center. -  London Metropolitan University. Graduate Center.
  • 34. London Metropolitan University. Graduate Center. - London Metropolitan University. Graduate Center.
  • 35. London Metropolitan University. Graduate Center. - London Metropolitan University. Graduate Center.
  • 36. Memoriał poświęcony ofiarom zamachów 11 września 2001 roku w USA, Padwa, Włochy. - Memoriał poświęcony ofiarom zamachów 11 września 2001 roku w USA, Padwa, Włochy.
  • 37. Memoriał poświęcony ofiarom zamachów 11 września 2001 roku, Padwa, Włochy.  - Memoriał poświęcony ofiarom zamachów 11 września 2001 roku, Padwa, Włochy. 
  • 38. Memoriał poświęcony ofiarom zamachów 11 września 2001 roku, Padwa, Włochy. - Memoriał poświęcony ofiarom zamachów 11 września 2001 roku, Padwa, Włochy.
  • 39. The Whole Center, Ramat-Gan, Izrael.  - The Whole Center, Ramat-Gan, Izrael. 
  • 40. The Whole Center, Ramat-Gan, Izrael. - The Whole Center, Ramat-Gan, Izrael.
  • 41. The Whole Center, Ramat-Gan, Izrael. - The Whole Center, Ramat-Gan, Izrael.
  • 42. Daniel Libeskind w dniu otwarcia Militarno-Historycznego Muzeum Bundeswehry w Dreźnie, rok 2011. - Daniel Libeskind w dniu otwarcia Militarno-Historycznego Muzeum Bundeswehry w Dreźnie, rok 2011.
  • 43. Daniel Libeskind podczas otwarcia Militarno-Historycznego Muzeum Bundeswehry w Dreźnie.  - Daniel Libeskind podczas otwarcia Militarno-Historycznego Muzeum Bundeswehry w Dreźnie. 
  • 44. Militarno-Historyczne Muzeum w Dreźnie. - Militarno-Historyczne Muzeum w Dreźnie.
  • 45. Militarno-Historyczne Muzeum w Dreźnie. - Militarno-Historyczne Muzeum w Dreźnie.
  • 46. Taras widokowy Militarno-Historycznego Muzeum Bundeswehry w Dreźnie. - Taras widokowy Militarno-Historycznego Muzeum Bundeswehry w Dreźnie.
  • 47. Centrum handlu i rozrywki Westside w Bernie, Szwajcaria. - Centrum handlu i rozrywki Westside w Bernie, Szwajcaria.
  • 48. Wnętrze centrum handlu i rozrywki Westside w Bernie, Szwajcaria. - Wnętrze centrum handlu i rozrywki Westside w Bernie, Szwajcaria.
  • 49. Wnętrze Muzeum Żydowskiego w Berlinie. - Wnętrze Muzeum Żydowskiego w Berlinie.
  • 50. Wnętrze Muzeum Żydowskiego w Berlinie. - Wnętrze Muzeum Żydowskiego w Berlinie.
  • 51. Warszawa, apartamentowiec Złota 44 (z prawej). - Warszawa, apartamentowiec Złota 44 (z prawej).
  • 52. Royal Ontario Museum, Kanada. - Royal Ontario Museum, Kanada.
  • 53. Royal Ontario Museum, Kanada. - Royal Ontario Museum, Kanada.
  • 54. Kompleks budynków mieszkalnych w Mediolanie. - Kompleks budynków mieszkalnych w Mediolanie.
  • 55. Budynki tzw. Kö-Bogen w Düsseldorfie - Budynki tzw. Kö-Bogen w Düsseldorfie.
  • 56. Tarasy Kö-Bogen w Düsseldorfie - Tarasy Kö-Bogen w Düsseldorfie.
  • 57. Budynek Uniwersytetu Durham, Anglia - Budynek Uniwersytetu Durham, Anglia.
  • 58. „Wing”, Berlin - Rzeźba Daniela Libeskinda przed wejściem do budynku firmy Siemens, Berlin.
  • 59. „Wing”, Berlin - Rzeźba Daniela Libeskinda przed wejściem do budynku firmy Siemens, Berlin.
Daniel Libeskind w dniu otwarcia Militarno-Historycznego Muzeum Bundeswehry w Dreźnie, rok 2011.
Daniel Libeskind w dniu otwarcia Militarno-Historycznego Muzeum Bundeswehry w Dreźnie, rok 2011.

„Budynki to nie tylko ściany. One muszą opowiadać historię“ – przyznał w jednym z wywiadów Daniel Libeskind.[1] To oryginalne podejście architekta sprawia, że tworzone przez niego obiekty nie są wyłącznie wierną realizacją kreślarskich planów. Za każdym z nich kryją się emocje i to one decydują o wyjątkowości budynków Libeskinda. Niezwykle emocjonalny jest też odbiór dzieł polsko-amerykańskiego architekta, które potrafią budzić skrajne odczucia: od zachwytu po dezaprobatę, ale nigdy obojętność. Daniel Libeskind przyznaje, że inspiracje do projektowania czerpie z otaczającego go świata, a nierzadko także z własnej biografii. Być może to właśnie sprawia, że jak mało kto potrafi posługiwać się w architekturze językiem emocji – w biografii architekta i jego rodziny znajdziemy wiele doświadczeń granicznych: Holocaustu, ocalenia, wykluczenia społecznego, a także emigracji i związanego z nią poczucia braku zakorzenienia.

 

Polskie początki
 

Przyszły architekt urodził się 12 maja 1946 roku w Łodzi. Jego matka – Dora, z domu Blaustein – pochodziła z Warszawy i była zdeklarowaną syjonistką. Ojciec – Nachman – łodzianin z pochodzenia, urodził się w tradycyjnej żydowskiej rodzinie wywodzącej się z Przedborza, ale otrzymał wykształcenie świeckie. Przed wojną był członkiem Bundu – Powszechnego Żydowskiego Związku Robotniczego na Litwie, w Polsce i Rosji, który upowszechniał idee powstania kulturalnej autonomii dla Żydów wschodnioeuropejskich, utworzenia laickiego szkolnictwa i wspierania kultury w języku jidysz. Tuż po napaści hitlerowskich Niemiec na Polskę w 1939 roku, nieznający się jeszcze wówczas Dora i Nachman, postanowili uciec do Związku Radzieckiego przed czekającymi ich w kraju prześladowaniami nazistów. Na miejscu zostali aresztowani przez czerwonoarmistów i zesłani do łagrów na Syberii i nad Wołgą, gdzie w nieludzkich warunkach spędzili trzy lata. Latem 1942 roku, na mocy porozumienia zawartego między Stalinem i rządem polskim na uchodźstwie Dora i Nachman zostali zwolnieni z obozów, podobnie jak kilkadziesiąt tysięcy więzionych w nich Polaków. Powrót do ogarniętej wojną Polski nie był możliwy, młodzi niezależnie więc od siebie udali się do obozu dla uchodźców w Kirgistanie, gdzie się poznali i wzięli ślub. Tam, Dorze i Nachmanowi, urodziła się córka Annette, a krótko po powrocie do Łodzi, w 1946 roku, na świat przyszedł Daniel.

W Polsce małżeństwo Libeskindów szybko przekonało się, że mimo głodu, upokorzeń i katorżniczej pracy w łagrach ich ucieczka do Związku Radzieckiego okazała się zbawienna: w tym samym czasie w Polsce, podczas nazistowskiej okupacji w obozach koncentracyjnych życie straciło 85 członków ich rodziny. Przez kolejne lata tragedia Holocaustu kładła się cieniem na dzieciństwie Daniela i życiu jego żydowskiej rodziny, jednej z nielicznych, jakie po wojnie pozostały w Łodzi. Mimo trudnych lat powojennych, a także nierzadko odczuwalnej niechęci ze strony Polaków i aktów antysemityzmu, Libeskindowie mieszkali w Łodzi przez kolejnych 11 lat, wiodąc skromne życie. Na emigrację do Izraela zdecydowali się dopiero w 1957 roku. Jeszcze w Polsce u Daniela ujawnił się talent muzyczny – już jako kilkulatek nauczył się grać na akordeonie i szybko zaczął zachwycać swoją grą coraz szersze grono słuchaczy. W 1953 roku sześcioletni Daniel wystąpił nawet podczas jednej z pierwszych powojennych audycji telewizyjnych w Polsce.

 

[1] A. Wolfe, Daniel Libeskind Thinks Buildings Should Tell Stories, The Wall Street Journal, 30.11.2018, dostęp online: 14.03.2021 https://www.wsj.com/articles/daniel-libeskind-thinks-buildings-should-tell-stories-1543611894