Johannes a Lasco

Wdrożone przez niego reformy nie są jednak trwałe. W latach 1546-1547 cesarz Karol V wysyła swoje oddziały nad Dunaj, do Saksonii i Turyngii przeciwko związkowi szmalkadzkiemu (Schmalkaldischer Bund), w skład którego wchodzą protestanccy książęta i miasta, aby stłumić reformację, co mu się ostatecznie udaje. W 1548 roku wydaje „Interim augsburskie“ - tymczasowy dekret pozostawiający w mocy odprawianie mszy katolickiej, święta kościelne i kult świętych, a protestantom przyznający prawo zawierania małżeństw przez duchownych i przyjmowania Komunii Świętej z „laickiego“ kielicha. Niderlandy Habsburskie/hiszpańskie, chcąc przeforsować dekret również w Fryzji Wschodniej, coraz bardziej naciskają na hrabinę Annę. Ta z kolei ustępuje i wprowadza we Fryzji „Interim“ w nieco odmiennej formie, po czym zwalnia ze stanowiska superintendenta Łaskiego, który w międzyczasie dla swej rosnącej rodziny nabył posiadłość Abbingwehr na północny zachód od miasta Emden.

W czasie kolejnego przełomu Łaski przebywa w Londynie, dokąd wysłał go książę Albrecht Hohenzollern (1490-1568) w celu przeprowadzenia negocjacji dotyczących zawiązania koalicji protestanckich książąt z dworem angielskim i innymi dworami królewskimi przeciw cesarzowi. W sierpniu 1549 roku Łaski wraca do Emden, dowiedziawszy się jednak, że został zwolniony, udaje się w misji dyplomatycznej do Królewca, skąd [listownie - przyp. tłum.] próbuje przekonać króla Zygmunta II Augusta (1520-1572), by przystąpił do protestanckiej koalicji, ten jednak nie daje się nakłonić na wystąpienie przeciwko cesarzowi. Ponieważ powrót do Polski wydaje się niemożliwy, Łaski przyjmuje propozycję londyńskiego arcybiskupa, Thomasa Cranmera (1489-1556), udzielenia mu pomocy w reformowaniu Kościoła anglikańskiego. Cranmer wchodzi w skład rady regencyjnej i reprezentuje niepełnoletniego króla Edwarda VI. Łaski, żegnany przez liczną rzeszę wiernych, opuszcza Emden i wyposażony w list polecający księcia Albrechta i opinię hrabiny Anny Oldenburskiej udaje się przez Bremę i Hamburg do Anglii, dokąd dociera w kwietniu 1550 roku.[20]

W Londynie zostaje mianowany na superintendenta zborów uchodźców przybyłych do Anglii z Niemiec, Niderlandów, Francji i Włoch w następstwie prześladowań religijnych. Na wspólną siedzibę otrzymali oni zabudowania rozwiązanego w roku 1538 klasztoru augustianów Austin Friars, znajdującego się w odległości 600 metrów na wschód od katedry św. Pawła. Karta z lipca 1550 roku przyznawała zborom cudzoziemskim prawo organizowania się na zasadach odbiegających od obrządku i ustroju, obowiązujących w Kościele anglikańskim.[21] Łaski opracowuje londyński ustrój kościelny, wydany po łacinie w 1555 roku (zdj. nr 2a, b) a w języku niemieckim - w 1565 roku,[22] który wprawdzie go nie zawierał, lecz prawdopodobnie wzorował się na ustroju emdeńskim. Regulował on struktury zboru, zadania pastorów, diakonów i seniorów, opisywał zasady dyscypliny kościelnej i zasady przeprowadzania coetusów oraz zawierał formuły liturgiczne i teksty kazań. Ustrój kościelny dla Londynu uznawany jest za najbardziej znaczące dzieło Łaskiego, które, jak stwierdza Jürgens, wpłynęło na organizację Kościoła reformowanego na całym świecie: „Tworząc ustrój londyński polski humanista, który we Fryzji Wschodniej przeszedł do Kościoła reformowanego, wywarł duży wpływ szczególnie na protestantyzm niderlandzki.“[23]